Postanowiłem wrócić do tematu rezydentury i podatków ponieważ ostatnio coraz więcej klientów pyta mnie o te kwestie. Chodzi przede wszystkim o dochody uzyskane na terenie Wielkiej Brytanii z tytułu pensji dla dyrektora jak i wypłacanej dywidendy. Osobom które maja firmy w Wielkiej Brytanii oraz w Polsce lub pracują na etacie w Polsce np. w powołanej Sp. z o. o. ten artykuł będzie bardzo przydatny. Na wstępie powiem tylko że poniższy temat rezydentury był już poruszany przeze mnie zaraz po jednej z konferencji gdzie odpowiadałem na szereg pytań.

Opodatkowanie dochodów z zagranicy

Takie zasady rozliczania obowiązują inwestorów, którzy otrzymali dywidendy z zagranicy: Po pierwsze, przepisy o opodatkowaniu 19-proc. podatkiem stosuje się z uwzględnieniem umów o unikaniu podwójnego opodatkowania, których stroną jest Rzeczpospolita Polska. Jednak zastosowanie stawki podatku wynikającej z właściwej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania lub niepobranie (niezapłacenie) podatku zgodnie z taką umową jest możliwe pod warunkiem udokumentowania dla celów podatkowych miejsca zamieszkania podatnika uzyskanym od niego certyfikatem rezydencji.

Dochody polskiego podatnika ze źródeł położonych za granicą podlegają 19% łącznie z polskimi dochodami, chyba że umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania stanowi inaczej. Od polskiego podatku można odliczyć podatek zapłacony za granicą przy czym odliczenie nie może przekroczyć kwoty 19% należnej według polskich przepisów (w części przypadającej na dochód zagraniczny).

Dywidendy otrzymywane z zagranicy UWAGA! mogą być, (albo i nie…) zwolnione z podatku w Polsce:

• jeżeli są wypłacane przez spółki z siedzibą w państwie należącym do UE, EOG lub w Szwajcarii, a polska spółka lub osoba fizyczna (os. prawna) posiada nieprzerwanie i bezpośrednio co najmniej 10% (a w przypadku spółki z siedzibą w Szwajcarii – 25%) udziałów w kapitale spółki wypłacającej dywidendę przez okres co najmniej 2 lat

Okres 2 lat może upłynąć również po dniu wypłaty dywidendy.

• Dywidendy otrzymywane od spółek z siedzibą w państwie, z którym Polska zawarła umowę o unikaniu podwójnego opodatkowania (innym niż państwa należące do UE, EOG lub Szwajcaria) podlegają 19% CIT, przy czym od polskiego CIT można odliczyć podatek u źródła zapłacony za granicą, a także po spełnieniu odpowiednich warunków zagraniczny CIT zapłacony przez zagraniczną spółkę-córkę (tzw. „underlaying tax credit”). Odliczenie nie może przekroczyć kwoty CIT należnej według polskich przepisów.

Jeśli płacisz tutaj, to nie płacisz w Polsce – mówi Joannne Graham, Tax Advisor w Inland Revenue i uśmiecha się szeroko. – Nie można płacić podatku dwa razy, to chyba oczywiste – dodaje. Jednak dla tysięcy Polaków, którzy w poszukiwaniu pracy wyjechali na saksy, nie jest to już tak jasne. Wielu z nich będzie musiało rozliczyć się z rodzimym fiskusem ze swoich zagranicznych dochodów i w kraju dopłacić sporą sumę. I choć konieczność zapłacenia w Polsce podatku od zagranicznych przychodów nadal dla wielu brzmi jak żart, przepisy regulujące tą kwestię są faktem. Dlatego większość pracujących w Wielkiej Brytanii czeka dopłata podatku w kraju. Rozliczenia z rodzimym fiskusem można jednak uniknąć. I nie musi być ono tak przykre jak nam się wydaje. Jeśli rozliczymy się „z głową” kwota którą trzeba będzie dopłacić na pewno nie zrujnuje naszego budżetu.

Więcej na temat metody wyłączenia z progresją oraz rezydencji i podatków:

Broszura z Ministerstwa Finansów 2013 r

Broszura z Izby Skarbowej 2011 r.

Rozliczenie dochodów z zagranicy 2011 r.

A wszystko przez Unię?

Przepisy regulujące kwestię rozliczania się z zagranicznych dochodów nie są, wbrew temu co się powszechnie uważa, konsekwencją wejścia Polski do Unii Europejskiej. Odpowiednie ustawy istniały już znacznie wcześniej. Kwestię nieograniczonego obowiązku podatkowego reguluje ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych, a w przypadku osób mających dochody poza granicami kraju, stosuje się ją z uwzględnieniem umów o zapobieganiu podwójnego opodatkowania, które Polska podpisała z krajem, w którym pracuje podatnik.

W uproszczeniu znaczy to, że osoby fizyczne mające stałe miejsce zamieszkania na terytorium Polski (a tym samym podlegające nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu), muszą rozliczyć się z całości swoich dochodów w Polsce, niezależnie od tego w jakim kraju dochody te uzyskały. W celu uniknięcia płacenia podatku dwa razy od tych samych zarobków (większość osób pracujących za granicą płaci podatki do miejscowego fiskusa), kwotę zapłaconego już podatku w innym kraju można odliczyć.

Jak wyjaśnia Tony (nie chce podać nazwiska), który na co dzień zajmuje się kwestiami związanymi z „Double Taxation” w Inland Revenue, ustawy o unikaniu podwójnego opodatkowania zostały stworzone właśnie po ty, aby osoby pracujące w różnych krajach w ciągu jednego roku podatkowego, nie były opodatkowane dwukrotnie i nie płaciły więcej podatku niż powinny. Jednak jak sam przyznaje, w przypadku Polaków pracujących Wielkiej Brytanii, którzy od angielskich pensji będą płacić podatek w Polsce może się to wydawać niesprawiedliwe, ze względu na to, że polski system podatkowy jest mniej korzystny dla podatnika.

„Uciec” fiskusowi

Ponieważ kryterium decydującym o tym, czy rozliczać się należy jest stałe miejsce zamieszkania (nie mylić z zameldowaniem) rozumiane jako położenie ośrodka interesów życiowych, z fiskusem rozliczać się nie będą musiały osoby, które wraz z wyjazdem za granicę przenoszą tam swoje centrum interesów życiowych. W praktyce oznacza to tych, którzy będą mieć ściślejsze powiązania osobiste (rodzina, dzieci) i gospodarcze (praca, mieszkanie, własna firma) z zagranicą niż z krajem. Nie musi to jednak być równoznaczne z wymeldowaniem się w Polsce, zmianą obywatelstwa czy też sprzedażą samochodu czy domu. To czy urząd skarbowy uzna, że dana osoba przeniosła swoją rezydencję za granicę zależeć będzie od wielu czynników. Generalnie osoby samotne, które nie posiadają w Polsce małżonka, dzieci, nie prowadzą żadnych interesów w kraju oraz nie osiągają dochodów z lokat, akcji, wynajmu nieruchomości itp, nie powinny mieć problemów z przekonaniem fiskusa o tym, że nie podlegają już polskim władzom podatkowym. A to dlatego, że centrum ich interesów życiowych zostało przeniesione za granicę. Takie osoby, pracujące w Wielkiej Brytanii mogą w urzędzie podatkowym (pod który podlegają w Polsce) złożyć pisemną deklarację o zmianie rezydencji podatkowej opierając się na umowie o unikaniu podwójnego opodatkowania, którą Polska zawarła z Wielką Brytanią w 1978 roku. Artykuł 4 tej umowy określa warunki, konieczne do tego, aby konkretną osobę można uznać za rezydenta podatkowego danego państwa. Jest to między innymi przeniesienie ośrodka interesów życiowych. Jak poinformowano nas w Pierwszym Urzędzie Skarbowym Warszawa Śródmieście, składanie odpowiednich oświadczeń nie jest wymagane przez urząd skarbowy, jeśli jednak ktoś chciałby takie pismo złożyć, może to również zrobić drogą pocztową.

Wszyscy pracujący w innych, niż Wielka Brytania krajach, powinni powoływać się na odpowiednie umowy, które Polska zawarła z danym państwem. Umowy te są sporządzane wg. określonego schematu, jednak szczegółowe przepisy mogą się różnić, dlatego należy zawsze powoływać się na umowę zawartą z konkretnym krajem. Należy przy tym pamiętać, że sytuacja każdego podatnika powinna być rozpatrzona indywidualnie – urząd skarbowy może nie uwierzyć w przeniesienie ośrodka interesów życiowych osoby, która przykładowo pracując poza granicami kraju prowadzi liczne interesy w Polsce, czy też jest właścicielem działającej firmy czy choćby gospodarstwa rolnego. Jeden z urzędników z łódzkiego Urzędu Skarbowego wyjaśnia to tak:

– Większość osób, chciałaby „odciąć się” od polskiego urzędu podatkowego, deklarując przeniesienie interesów życiowych poza granicę kraju, ale jednocześnie nie rezygnując z najrozmaitszych źródeł dochodów w Polsce. A to niemożliwe – tłumaczy.

Według niego unikanie rozliczania się w Polsce i korzyści z tego odniesione będą tymczasowe.

Kto się będzie musiał rozliczyć?

O zmianie rezydencji podatkowej, urzędu skarbowego nie przekona z pewnością osoba, która w Polsce zostawiła współmałżonka czy dzieci. Także wszyscy ci, którzy będąc za granicą osiągają dochody w kraju lub prowadzą tam inwestycje, będą nadal podlegali polskiemu urzędowi podatkowemu. W takiej sytuacji będą oni musieli złożyć deklarację podatkową w Polsce uwzględniając w niej dochody uzyskane za granicą (formularz PIT-36). Osoby pracujące w Wielkiej Brytanii, będą się rozliczać metodą zaliczenia proporcjonalnego. Polega ona na tym, że dochody uzyskane za granicą dodaje się do dochodów uzyskanych w Polsce i od podatku obliczonego od tej sumy odejmuje się kwotę podatku dochodowego zapłaconego w obcym państwie.

Ustawodawca przewidział zwolnienia od 19 proc. podatku z tytułu dywidendy ( dotyczy spółek kapitałowych np. Sp. z o. o.)

Pierwsza połowa roku dla spółek, u których rok obrotowy stanowi rok kalendarzowy, to okres sporządzania i zatwierdzania sprawozdań finansowych. Wspólnicy spółek kapitałowych, które za ubiegły rok wykazały zysk, w najbliższym czasie będą podejmować decyzje o wypłacie dywidendy. Zazwyczaj jest ona opodatkowana 19% zryczałtowanym podatkiem dochodowym od osób prawnych.

Spółka wypłacająca dywidendę działa w takim przypadku jako płatnik, który jest zobowiązany do obliczenia, pobrania i wpłacenia podatku od dywidendy do urzędu skarbowego. Jednakże dywidendy wypłacane na rzecz kwalifikowanych udziałowców z Polski, Unii Europejskiej, Europejskiego Obszaru Gospodarczego lub Szwajcarii mogą korzystać ze zwolnienia z podatku przy spełnieniu warunków wskazanych w art. 22 ust. 4-6 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (dalej: ustawa o CIT).

Głównymi warunkami tego zwolnienia jest to, aby udziałowiec:

• był rezydentem podatkowym w Polsce lub innym kraju Unii Europejskiej, w kraju Europejskiego Obszaru Gospodarczego lub Szwajcarii; oraz
• posiadał minimum 10% udziałów (akcji) w kapitale polskiej spółki wypłacającej dywidendę (25% w przypadku udziałowców ze Szwajcarii) przez nieprzerwany okres minimum dwóch lat, przy czym warunek ten może być spełniony już po dokonaniu wypłaty dywidendy.

Przykład 1– zwolnienie z pobory podatku od dywidendy

1 lipca 2014 r. udziałowiec, spółka z Anglii, nabyła 100% udziałów w spółce polskiej, która wykazała zysk za rok 2014 i zamierza wypłacić dywidendę. Dzień dywidendy ustalono na 1 sierpnia 2015 r.

W opisywanym przykładzie spółka polska nie będzie zobowiązania do pobrania podatku w dniu wypłaty dywidendy pod warunkiem, że angielski udziałowiec będzie posiadał minimum 10% udziałów w spółce polskiej nieprzerwanie aż do 1 lipca 2015.

Dodatkowo należy zaznaczyć, że spółka wypłacająca dywidendę na rzecz zagranicznego udziałowca, działając jako płatnik podatku od dywidendy, może zastosować zwolnienie z art. 22 ust. 4-6 albo stawkę z umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania pod warunkiem udokumentowania rezydencji podatkowej udziałowca certyfikatem rezydencji. W świetle praktyki organów podatkowych ważność certyfikatu rezydencji powinna obejmować dzień wypłaty dywidendy.

Przykład 2
Adam i Ola, małżeństwo z dzieckiem. Oboje zwalniają się z pracy w Polsce, sprzedają mieszkanie, samochód i przenoszą się do Anglii na stałe. Planują tu być kilka lat lub więcej, Może nigdy do Polski nie wrócą. Podobnie jak Anna z powyższego przykładu w czasie pobytu za granicą nie mają żadnych dochodów w Polsce.
Co zrobić?
Podobnie jak w sytuacji Anny – oboje powinni złożyć w urzędzie skarbowym oświadczenia o zmianie rezydentury podatkowej. Przeprowadzając się za granicę wspólnie wraz z dzieckiem przenoszą z Polski swój ośrodek interesów życiowych. Ważne jest jednak, aby oboje rozliczyli się za okres swojej pracy w Polsce.

Przykład 3
Marek, 27 lat. W Polsce zostawił żonę i dziecko. Wyjechał do Anglii po to, by zarobić na rodzinę. Pracuje na budowie, większość pieniędzy wysyła do domu. Nie wie jeszcze ile zostanie w Anglii. Jeśli mu się powiedzie może ściągnie do Anglii swoją rodziny.
Co zrobić?
Mimo, że Marek wyjechał z Polski, ośrodek jego interesów życiowych nadal pozostał w kraju. W jego sytuacji więc, nie można wysłać do Urzędu Skarbowego oświadczenia o zmianie rezydentury. Będzie on musiał więc rozliczyć się z polskim fiskuem z dochodów uzyskanych za granicą. Może zrobić roczne rozliczenie wraz z żoną lub osobno – zadecyduje o tym to, w którym przypadku będzie to dla nich korzystniejsze finansowo.

O czym pamiętać:

– Formularz PIT-36 przeznaczony jest zarówno dla podatników opodatkowujących swoje dochody indywidualnie, jak i łącznie z dochodami małżonka albo w sposób przewidziany dla osób samotnie wychowujących dzieci.
– W umowach o unikaniu podwójnego opodatkowania zawartych przez Polskę z innymi krajami można znaleźć zapisy dotyczące szczególnych warunków rozliczania się pewnych kategorii pracowników, m.in. osób pełniących funkcje w organach zarządzających i nadzorujących spółki, sportowców i artystów, nauczycieli i pracowników naukowych oraz osób wykonujących wolne zawody. Dlatego te osoby powinny dokładnie zapoznać się z postanowieniami konkretnej umowy.

Przykładowe rozliczenie:
Dane dotyczące 2004r. Pan Kowalski ma miejsce zamieszkania w Polsce i pracuje w Wielkiej Brytanii (która UWAGA!, nie jest jego miejscem zamieszkania) oraz posiadaj dochody w Polsce:
1 dochód w Polsce wyniósł 5000 zł;
2 dochód w Wielkiej Brytanii (po przeliczeniu na złotówki) pomniejszony o 960 funtów, wyniósł 60.000 zł
3 łączny dochód w obu krajach wynosi 65000 zł
4 podatek od całości dochodu (wg skali polskiej, II próg podatkowy) wyniesie 14 897,28 zł.
Wynika to z następującego obliczenia: podatek przy II progu podatkowym w Polsce wynosi 6504,48 zł + 30% nadwyżki ponad 37 024 zł. W przypadku pana Kowalskiego będzie to:
65 000 zł – 37 024 zł = 27976 zł
27 976 x 30% = 8 392,80 zł
6 504,48 zł + 8 392,80 zł
= 14 897,28 zł
5 Pan Kowalski zapłacił już w Wielkiej Brytanii podatek w wysokości 4500 zł. Należy sprawdzić czy nie jest to więcej niż podatek przysługujący proporcjonalnie na dochód uzyskany w Wielkiej Brytanii wg polskiej skali podatkowej: (14 897,28 zł x 60 000 zł):65 000 zł = 13751 zł
Jeśli jest mniej (a tak jest w tym przypadku), od podatku obliczonego od łącznych dochodów odejmujemy całość podatku zapłaconego w Wielkiej Brytanii.
14 897,28zł – 4500zł = 10397,28zł tyle polskiemu fiskusowi będzie musiał zapłacić pan Kowalski.

W przypadku gdyby podatek zapłacony już w zagranicznym urzędzie podatkowym był większy niż ten obliczony, przysługujący proporcjonalnie na dochód uzyskany w Wielkiej Brytanii, od podatku obliczonego od łącznych dochodów nie można by odjąć całego podatku zapłaconego do brytyjskiego urzędu. Można by odjąć tylko kwotę przysługującą proporcjonalnie na dochód uzyskany w Wielkiej Brytanii. Jednak zastosowanie stawki podatku wynikającej z właściwej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania lub niepobranie (niezapłacenie) podatku zgodnie z taką umową jest możliwe pod warunkiem udokumentowania dla celów podatkowych miejsca zamieszkania podatnika uzyskanym od niego certyfikatem rezydencji.

więcej na temat opodatkowania i tego jak otrzymać certyfikat rezydencji  przeczytasz TUTAJ

Źródło: free.of.pl, networkpl.com , biuletyn.bdo.pl www.networkpl.com